Varens zijn een van de oudste groepen planten op aarde en hebben al miljoenen jaren overleefd, zelfs in de meest uitdagende omgevingen. Deze mysterieuze planten, met hun sierlijke bladeren en rijke geschiedenis, verdienen een speciale plek in elke tuin of plantencollectie. In deze blog duiken we in het fascinerende leven van varens en ontdekken we enkele leuke en interessante feiten over deze oerplanten.
Wat maakt varens zo bijzonder?
Varens zijn geen bloemen- of zaadproducerende planten, wat hen onderscheidt van de meeste andere plantensoorten. In plaats daarvan planten ze zich voort via sporen, die vaak aan de onderkant van hun bladeren te vinden zijn. Varens zijn ongelooflijk veelzijdig en gedijen in verschillende klimaten, van vochtige regenwouden tot schaduwrijke tuinen. Hun unieke bladstructuur, bekend als ‘frond’, en hun veerkrachtige aard maken ze tot een favoriete plant voor zowel binnen- als buitentuinen.
Leuke feiten over varens
Ze zijn oeroud
Varens behoren tot de oudste plantengroepen op aarde en bestaan al meer dan 360 miljoen jaar. Ze waren al aanwezig toen de eerste landdieren verschenen en hebben door de eeuwen heen talloze klimaatveranderingen overleefd. Deze oeroude planten gedijen nog steeds in moderne tuinen en interieurs, wat hun aanpassingsvermogen en overlevingskracht benadrukt.
Varens planten zich voort via sporen
In tegenstelling tot de meeste planten, die zich voortplanten via zaden of bloemen, gebruiken varens sporen om zich voort te planten. Deze sporen worden geproduceerd in kleine tassen, sporangia genaamd, die vaak in clusters aan de onderkant van de bladeren zitten. Wanneer de sporen rijp zijn, worden ze door de wind verspreid en ontkiemen ze tot een nieuw varenplantje, mits ze in de juiste omstandigheden terechtkomen.
Ze zuiveren de lucht
Varens staan bekend om hun vermogen om de lucht in huis te zuiveren. Ze helpen bij het verwijderen van schadelijke stoffen zoals formaldehyde, benzeen en xyleen, waardoor ze een uitstekende keuze zijn voor binnentuinen. De populaire krulvaren (Nephrolepis exaltata) is bijvoorbeeld een van de meest effectieve luchtzuiverende planten en voegt tegelijkertijd een vleugje groen toe aan elk interieur.
Varens zijn veelzijdig en onderhoudsarm
Varens zijn buitengewoon veelzijdige planten die in verschillende omgevingen kunnen gedijen. Ze geven de voorkeur aan vochtige, schaduwrijke plekken, maar er zijn ook soorten die bestand zijn tegen droge omstandigheden en direct zonlicht. Hierdoor zijn ze perfect voor schaduwrijke tuinen, bosrijke gebieden en zelfs voor binnenruimtes met weinig licht. Bovendien zijn varens relatief onderhoudsarm, waardoor ze ideaal zijn voor zowel beginnende als ervaren tuiniers.
Er zijn duizenden soorten
Er zijn wereldwijd meer dan 10.000 soorten varens, variërend in grootte van kleine bodembedekkers tot indrukwekkende boomvarens. Deze diversiteit betekent dat er een varen is voor bijna elke tuin- of interieurstijl. Of je nu op zoek bent naar een sierlijke kamerplant, een weelderige bodembedekker voor je tuin, of een indrukwekkende boomvaren voor een tropisch effect, er is altijd een varen die aan je behoeften voldoet.
Ze hebben een symbolische betekenis
Varens hebben door de geschiedenis heen verschillende symbolische betekenissen gehad. In veel culturen worden ze geassocieerd met magie, geheimen en het onzichtbare, waarschijnlijk vanwege hun voorkeur voor schaduwrijke, verborgen plekken. In de Victoriaanse tijd werden varens enorm populair, en er ontstond zelfs een beweging genaamd “Pteridomania” (varenmania), waarbij mensen varens verzamelden en tentoonstelden in hun huizen en tuinen.
Varens hebben geneeskrachtige eigenschappen
Sommige varensoorten worden al eeuwenlang gebruikt in de traditionele geneeskunde. Hoewel niet alle varens veilig zijn om te consumeren, worden bepaalde soorten gebruikt om kwalen te behandelen zoals keelpijn, koorts en huidproblemen. In sommige culturen worden varens ook gebruikt als voedselbron, hoewel dit meestal specifieke, niet-giftige soorten betreft.